Inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE) stają się coraz bardziej popularne zarówno wśród gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Jednym z głównych czynników wpływających na rosnące zainteresowanie zieloną energią są dostępne programy dofinansowania, które znacząco zmniejszają koszty początkowe i skracają okres zwrotu inwestycji. W tym artykule przedstawiamy kompleksowy przegląd aktualnych programów dotacji dostępnych w Polsce w 2023 roku.
Programy dotacji dla gospodarstw domowych
Właściciele domów jednorodzinnych oraz mieszkań mają obecnie do dyspozycji kilka interesujących programów wsparcia inwestycji w OZE. Oto najważniejsze z nich:
Program "Mój Prąd 5.0"
Piąta edycja programu "Mój Prąd" wystartowała w kwietniu 2023 roku i oferuje znacznie szerszy zakres dofinansowania niż poprzednie edycje. Program jest skierowany do prosumentów, którzy zamierzają zakupić i zainstalować mikroinstalacje fotowoltaiczne o mocy 2-10 kW.
Kluczowe informacje o programie:
- Budżet programu: 400 mln zł
- Maksymalna kwota dotacji: do 7 000 zł na instalację fotowoltaiczną
- Dodatkowe dofinansowanie: do 16 000 zł na magazyny energii elektrycznej, do 5 000 zł na magazyny ciepła
- Warunki: Instalacja musi być przyłączona do sieci elektroenergetycznej i funkcjonować na zasadach net-billingu
- Termin składania wniosków: do 22 grudnia 2023 roku lub do wyczerpania budżetu
Program "Czyste Powietrze Plus"
To kontynuacja programu "Czyste Powietrze", której głównym celem jest zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza pochodzących z gospodarstw domowych. Program oferuje dofinansowanie wymiany starych źródeł ciepła na bardziej ekologiczne rozwiązania, a także termomodernizacji budynków jednorodzinnych.
Elementy związane z OZE, które można dofinansować w ramach programu:
- Pompy ciepła (powietrzne i gruntowe)
- Instalacje fotowoltaiczne (tylko w połączeniu z wymianą źródła ciepła)
- Kolektory słoneczne
Wysokość dofinansowania zależy od dochodu beneficjenta i wynosi:
- Podstawowy poziom dofinansowania: do 30% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 25 000 zł
- Podwyższony poziom dofinansowania: do 60% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 37 000 zł
- Najwyższy poziom dofinansowania: do 90% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 69 000 zł
Ulga termomodernizacyjna
Ulga podatkowa dostępna dla właścicieli lub współwłaścicieli budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki poniesione na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w tym na instalacje OZE.
Najważniejsze informacje:
- Maksymalna kwota odliczenia: 53 000 zł na podatnika
- Okres na realizację przedsięwzięcia: 3 kolejne lata
- Kwalifikujące się technologie OZE: fotowoltaika, pompy ciepła, kolektory słoneczne, przydomowe wiatraki
| Program | Maksymalne dofinansowanie | Technologie OZE | Termin naboru |
|---|---|---|---|
| Mój Prąd 5.0 | Do 23 000 zł | Fotowoltaika, magazyny energii | Do 22.12.2023 |
| Czyste Powietrze Plus | Do 69 000 zł | Pompy ciepła, fotowoltaika, kolektory słoneczne | Nabór ciągły |
| Ulga termomodernizacyjna | Do 53 000 zł | Wszystkie technologie OZE | Bez limitu |
Programy dotacji dla przedsiębiorstw
Firmy planujące inwestycje w OZE również mogą skorzystać z różnych form wsparcia finansowego. Oto najważniejsze programy dostępne w 2023 roku:
Program "Energia dla firm"
Program ogłoszony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), którego celem jest wsparcie przedsiębiorstw w dążeniu do samowystarczalności energetycznej.
Szczegóły programu:
- Budżet: 400 mln zł
- Forma wsparcia: dotacja do 50% kosztów kwalifikowanych
- Maksymalna kwota dotacji: do 5 mln zł
- Wspierane technologie: instalacje fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe, magazyny energii
- Beneficjenci: małe, średnie i duże przedsiębiorstwa
Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS)
Program będący kontynuacją Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko z lat 2014-2020. W nowej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027 przewidziano środki na inwestycje w OZE.
Kluczowe informacje:
- Budżet na OZE: około 1,5 mld euro
- Forma wsparcia: dotacje i instrumenty zwrotne
- Wspierane technologie: farmy fotowoltaiczne, farmy wiatrowe, biogazownie, magazyny energii
- Beneficjenci: przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe
Regionalne Programy Operacyjne
W ramach nowej perspektywy finansowej UE, każde województwo zarządza własnym Regionalnym Programem Operacyjnym, w którym przewidziano środki na rozwój OZE. Szczegółowe warunki dofinansowania różnią się w zależności od województwa.
Typowe formy wsparcia w RPO:
- Dotacje (zwykle od 50% do 85% kosztów kwalifikowanych)
- Pożyczki preferencyjne
- Instrumenty mieszane (część dotacyjna i część pożyczkowa)
Jak skutecznie ubiegać się o dofinansowanie?
Aby zwiększyć szanse na uzyskanie dotacji na inwestycje w OZE, warto zapoznać się z poniższymi wskazówkami:
- Dokładnie zapoznaj się z regulaminem - każdy program dotacyjny ma swoje specyficzne warunki, które muszą być spełnione. Warto dokładnie przeczytać regulamin przed złożeniem wniosku.
- Sprawdź terminy naboru - niektóre programy mają ograniczone okna czasowe na składanie wniosków, inne prowadzą nabór ciągły do wyczerpania środków.
- Przygotuj kompletną dokumentację - niepełna dokumentacja może skutkować odrzuceniem wniosku lub opóźnieniem w jego rozpatrzeniu.
- Skonsultuj się z ekspertem - firmy zajmujące się instalacjami OZE często oferują pomoc w przygotowaniu wniosków o dofinansowanie.
- Zachowaj kolejność działań - w większości programów dotacyjnych nie można rozpocząć inwestycji przed złożeniem wniosku lub przed otrzymaniem potwierdzenia przyjęcia wniosku.
Podsumowanie
Rok 2023 przynosi szeroki wachlarz możliwości dofinansowania inwestycji w odnawialne źródła energii, zarówno dla gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Programy takie jak "Mój Prąd 5.0", "Czyste Powietrze Plus" czy "Energia dla firm" oferują znaczące wsparcie finansowe, które może pokryć nawet do 90% kosztów inwestycji.
Warto jednak pamiętać, że każdy program ma swoje specyficzne warunki i ograniczenia. Dlatego tak ważne jest dokładne zapoznanie się z regulaminem danego programu i przygotowanie kompletnej dokumentacji. W razie wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z ekspertem, który pomoże wybrać najbardziej odpowiedni program i przygotować wniosek o dofinansowanie.
Inwestycje w OZE to nie tylko sposób na obniżenie rachunków za energię i uniezależnienie się od rosnących cen prądu, ale także istotny wkład w ochronę środowiska i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. Dzięki dostępnym programom dotacyjnym, zielona energia staje się coraz bardziej dostępna dla każdego.